Özet
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 61. ve 2575 sayılı Danıştay Kanunu’nun 86. maddeleri uyarınca her yıl 20 Temmuz ile 31 Ağustos döneminde Danıştay daireleri, bölge idare mahkemeleri ile idare ve vergi mahkemeleri çalışmaya ara vermektedir. Anılan tarihler arasında adli tatil uygulamasına ilişkin hükümler uygulanacaktır.
Adli tatil süresince, çalışmaya ara veren mahkemeler için 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’ndaki süreler işlememekte ve sürenin son gününün adli tatile rastlaması halinde süre, adli tatilin sona erdiği günü izleyen günden itibaren yedi gün uzamaktadır. Adli tatil sadece İdari Yargılama Usulü Kanunu’ndaki süreleri etkilemektedir. Bu kanun ile düzenlenmeyen, özel kanunlarda düzenlenen yargılamaya yönelik süreler (ödeme emrine 15 günlük dava açma süresi gibi) işlemeye devam edecektir. Ayrıca, adli tatil bütün mahkemeler için söz konusu değildir.
1. Adli Tatil Dönemi
07.07.2013 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan Yargı Hizmetleri ile İlgili Olarak Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’la yapılan değişiklikler çerçevesinde;
- Danıştay Kanunu’nun 86. Maddesi gereği Danıştay Daireleri,
- İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 61. maddesi gereği de bölge idare, idare ve vergi mahkemeleri,
20 Temmuz 2024 – 31 Ağustos 2024 döneminde çalışmaya ara verecek ve bu dönemde adli tatilde olacaklardır.
2. Çalışmaya Ara Veren / Vermeyen Mahkemeler
İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 61. maddesine göre, yargı çevresine dahil olduğu bölge idare mahkemelerinin bulunduğu il merkezi dışında kalan ve sadece bir idare veya bir vergi mahkemesi bulunan yerlerdeki idari yargı mercileri ile Anayasa Mahkemesi çalışmaya ara vermemektedir.
Buna göre vergi mahkemesi istinaf mercii olan bölge idare mahkemesiyle aynı ildeyse çalışmaya ara verir, farklı ilde ise çalışmaya ara vermez.
3. Adli Tatilin Sürelere Etkisi
İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 8. maddesine göre bu kanundaki sürelerin son gününün adli tatile rastlaması halinde süre, adli tatilin sona erdiği günü izleyen günden itibaren yedi gün uzamaktadır. Buna göre, adli tatil kapsamına giren tüm dilekçelerin en geç 7 Eylül mesai bitimine kadar (2024 yılında 7 Eylül Cumartesi gününe denk geldiğinden, süre 9 Eylül Pazartesi gününe uzamaktadır.) mahkemeye sunulması gerekmektedir.
Adli tatil nedeniyle uzayacak süreler, İdari Yargılama Usulü Kanunu’yla belirlenen bütün süreleri kapsamaktadır. Adli tatil nedeniyle uzayacak sürelerden önemli olan süreler aşağıdaki gibidir:
- İYUK’un 7. maddesinde yer alan dava açma süresi
- İYUK’un 16. maddesinde yer alan cevap verme süresi
- İYUK’un 27. maddesinde yer alan yürütmenin durdurulması hakkında karara itiraz süresi
- İYUK’un 45. maddesinde yer alan istinaf süresi
- İYUK’un 46. maddesinde yer alan temyiz süresi
- İYUK’un 53. maddesinde yer alan yargılamanın yenilenmesi süresi
4. Adli Tatil Nedeniyle Uzamayan Süreler:
Yukarıda da belirtildiği üzere, adli tatilden etkilenen süreler sadece İdari Yargılama Usulü Kanunu’nda düzenlenmiş sürelerdir. Diğer özel kanunlarda yer alan yargılamaya yönelik süreler adli tatilden etkilenmemektedir. Bu çerçevede örneğin, Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun’da yer alan ödeme emrine ve haciz işlemlerine karşı açılan davalarda süre uzamamaktadır
Yine uzlaşmanın sağlanamaması halinde Vergi Usul Kanunu’nun ek 7. maddesi uyarınca tanınan dava açma süresi ile ilgili de ödeme emirleri yönünden geçmişte verilen Danıştay kararlarından hareketle, dava açma süresinin uzamayacağını düşünüyoruz.
Bunların yanı sıra, Anayasa Mahkemesi’ne yapılacak olan bireysel başvurular bakımından da başvuru süresi uzamamaktadır. Mahkeme, adli tatil döneminde de çalışmaya devam ettiği için başvuru süresi ile verilen diğer süreler işlemeye devam etmektedir.
5. Diğer Konular
Adli tatil dönemi içerisinde dava açılmasına ve adli tatilden etkilenen diğer başvuruların yapılmasına hukuken bir engel yoktur. Bu çerçevede adli tatil dönemi içinde dava açılması mümkündür.
İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 61. maddesine göre, adli tatilde, bölge idare mahkemesi başkanının önerisi üzerine, Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulunca, her bölge idare mahkemesi merkezinde idare ve vergi mahkemesi başkan ve üyeleri arasından görevlendirilen üç hakimin katıldığı nöbetçi bir mahkeme kurulmaktadır.
Nöbetçi mahkeme, yürütmenin durdurulmasına ve delillerin tespitine ait işler ile kanunen belli süre içinde karara bağlanması gereken işleri yapmaktadır.
