Ek Vergiye İlişkin 3 Seri No.lu Genel Tebliğ Bülteni
Özet
7440 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un (“Kanun”) 10. maddesinin 27. fıkrası ile kurumlar vergisi mükelleflerine yönelik olarak ihdas edilen ek vergi yükümlülüğünün uygulanmasına ilişkin 3 Seri No.lu 7440 Sayılı Kanun Genel Tebliği (“Tebliğ”), Resmî Gazete’de yayımlanmıştır.
Kapsam
Bilindiği üzere, 7440 sayılı Kanun'un 10. maddesinin 27. fıkrası ile kurumlar vergisi mükellefleri tarafından 2022 yılına ilişkin kurumlar vergisi beyannamesinde gösterilmek suretiyle, 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu ile diğer Kanunlarda yer alan düzenlemeler uyarınca kurum kazancından indirim konusu yapılan istisna ve indirim tutarları ile aynı Kanunun 32/A maddesi kapsamında indirimli kurumlar vergisine tabi matrahları üzerinden, dönem kazancı ile ilişkilendirilmeksizin %10 oranında, 5520 sayılı Kanun’un 5. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde düzenlenen istisna ile yurtdışından elde edilen ve en az %15 oranında vergi yükü taşıdığı tevsik edilen istisna kazançlar üzerinden ise %5 oranında ek vergi hesaplanacağı düzenlenmişti.
15 Nisan 2023 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 3 Seri No.lu Genel Tebliğ ile, getirilen bu ek verginin uygulanmasına yönelik usul ve esaslar belirlenmiş ve uygulamaya ilişkin açıklamalar yapılmıştır.
Söz konusu Tebliğ kapsamında,
- Ek verginin mükellefleri,
- Ek verginin konusu,
- Vergiden muaf olanlar ile verginin konusuna girmeyen istisna ve indirimler,
- Verginin hesaplanması, beyanı ve ödenmesi.
hususları başta olmak üzere ek verginin uygulamasına yönelik örneklere yer verilmiştir. Tebliğ düzenlemesinde öne çıkan bazı hususlar aşağıdaki gibidir:
1. Ek Verginin Mükellefleri
Ek verginin mükellefleri, 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununda sayılan mükellefler (sermaye şirketleri, kooperatifler, iktisadi kamu kuruluşları, dernek veya vakıflara ait iktisadi işletmeler, iş ortaklıkları) ile kurumlar vergisi beyannamesi veren dar mükellef kurumlar olarak sayılmıştır.
Öte yandan, deprem nedeniyle olağanüstü hal ilan edilen bölgelerde kurumlar vergisi mükellefiyeti bulunanlar ek vergiden muaftır.
2. Ek Verginin Konusu
2022 hesap dönemine ilişkin beyannamelerde yer alan, 5520 sayılı Kanun ile diğer kanunlarda yer alan düzenlemeler uyarınca kurum kazancının tespitinde dikkate alınan istisna ve indirim tutarları ile aynı Kanunun 32/A maddesi kapsamında indirimli kurumlar vergisine tabi matrahlar ek verginin konusunu oluşturmakta olup, söz konusu indirim ve istisnalar Tebliğ’in 5. maddesinde sayılmıştır.
Ayrıca, sayılan istisna ve indirimlerin, kurumlar vergisi beyannamesinin ilgili satırlarında gösterilerek indirim konusu yapılması gerektiği belirtilerek, ilgili satırı bulunmadığından “Diğer indirimler ve istisnalar” veya “Diğer indirimler” bölümlerinde gösterilerek indirim konusu yapılan istisna ve indirimlerin de ek verginin konusuna gireceği düzenlenmiştir.
Ek vergi düzenlemesine ilişkin kanun maddesinde, kurumlar vergisi mükelleflerince kazancın tespitinde dikkate alınan bazı istisnalar ek verginin kapsamı dışında tutulmuş olup, bu istisnalar Tebliğ’in 6. maddesinde sayılmıştır. Bu kapsamda:
- Kurumlar vergisi mükelleflerince 2022 hesap dönemine ilişkin verilen kurumlar vergisi beyannamesinin “Diğer indirimler” veya “Diğer indirimler ve istisnalar” bölümlerinde gösterilmekle, mahiyet itibarıyla indirim veya istisna kapsamında olmayıp, vergi matrahının doğru hesaplanması amacıyla beyannamenin bu satırlarına yazılan tutarlar üzerinden ek vergi hesaplanmayacaktır.
- Yürürlükte bulunan çifte vergilendirmeyi önleme anlaşmaları (‘ÇVÖA’) kapsamında, vergilendirme hakkının ilgili ülkede bulunması nedeniyle Türkiye’nin vergilendirme hakkı olmadığı veya söz konusu kazançların Türkiye’de istisna edilmesi gerektiği durumlarda elde edilen ve kurum kazancına dahil edilerek beyannamenin “Diğer indirimler” ile “Diğer indirimler ve istisnalar” satırlarında matrahtan indirim konusu yapılan tutarlar ile yine yürürlükteki ÇVÖA’lar kapsamında kurumlar vergisinden istisna edilen kazançların da ek vergiye tabi olmayacağı öngörülmüştür.
3. Ek Verginin Ödenmesi ve Diğer Hususlar
Hesaplanan ek vergi, ilk taksiti kurumlar vergisinin ödeme süresi içerisinde, ikinci taksiti ise bu süreyi takip eden dördüncü ay içerisinde olmak üzere iki eşit taksit halinde ödenecektir.
Hesaplanan ek vergi gider ve indirim olarak dikkate alınamayacak ve yurt dışında ödenenler de dâhil hiçbir vergiden mahsup edilemeyecektir.
Yürürlükteki mevzuat gereğince hak kazanılan istisna ve indirimlerin beyannamede gösterilmesi esas olduğundan, beyannamede gösterilmeyen veya beyannamede gösterilmekle birlikte ilgili satırlarında yer verilmeyen indirim ve istisnalar nedeniyle eksik tahakkuk eden ek verginin, vergi ziyaı cezası ve gecikme faizi ile birlikte tahsil olunacağı düzenlenmiştir.
7440 sayılı Kanun kapsamında 2022 hesap dönemine ilişkin olarak kurumlar vergisi yönünden matrah artırımında bulunulması, ek vergi bakımından bu döneme ilişkin inceleme ve tarhiyat yapılmasına engel teşkil etmeyecektir.
İlgili Tebliğ’e aşağıdaki bağlantı yardımıyla ulaşabilirsiniz:
