Elektronik Haberleşme Sektöründe Kimlik Doğrulama Süreçleri Hakkında Yönetmelik Yayınlandı

Elektronik haberleşme sektöründe abonelik sözleşmesi, numara taşıma başvurusu, işletmeci değişikliği başvurusu, nitelikli elektronik sertifika başvurusu, kayıtlı elektronik posta başvurusu ve SIM değişikliği başvurusu işlemleri (“Başvuru İşlemleri”) için düzenlenen belgelerin elektronik ortamda düzenlenmesi halinde başvuru sahibinin kimliğinin doğrulanması amacıyla uygulanacak usul ve esaslara ilişkin Elektronik Haberleşme Sektöründe Başvuru Sahibinin Kimliğinin Doğrulanma Süreci Hakkında Yönetmelik (“Yönetmelik”) Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (“BTK”) tarafından yayınlanmıştır.  Yönetmelik, 31.12.2021 tarihinde yürürlüğe girecektir.

Yönetmelik’e göre işletmeci/hizmet sağlayıcı, Başvuru İşlemlerini teknik imkanları dahilinde farklı kanallar aracılığıyla elektronik ortamda ve güvenli bir şekilde başvuru sahibine sunabilecektir. Başvuru sahibinin kimlik doğrulama işlemi ise Yönetmelik’te belirtilen e-devlet kapısı, yapay zekâ veya yetkili marifetiyle görüntülü doğrulama, özel kodlu e-imza, yüz yüze kanallarda başvuru sahibinin kimlik belgesi ile birlikte işleme özgülenecek video görüntüsü alma yöntemleri gibi yöntemler vasıtasıyla yapılabilecektir. Yönetmelik’te kullanılabilecek doğrulama yöntemleri sayılmış olup Yönetmelik’in yürürlüğe girmesiyle artık bu yöntemler dışındaki kontrol mekanizmaları ve özellikle elektronik ortamda biyometrik imza kullanımı yasaklanacaktır.

Yönetmelik’te kimlik doğrulama yöntemlerinden yapay zekâ veya yetkili ile görüntülü kimlik doğrulama yönteminde 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu (“KVKK”) kapsamında başvuru sahiplerinin açık rızası olmaksızın görüntülü kimlik doğrulaması yapılamayacağı hüküm altına alınmıştır. Bu yöntemde görüntülü kimlik doğrulaması yapılmadan önce KVKK uyarınca aydınlatma yükümlülüğünün yerine getirilmesi ve açık rıza alınması gerektiği düzenlenmiştir. Bununla birlikte ilgili maddede aydınlatma işleminin açık rıza alma işleminden ayrı bir şekilde yerine getirilmesi gerektiği belirtilmiştir. İşletmeci/ hizmet sağlayıcı söz konusu yönteme ilişkin başvuru sahibinden açık rıza alırken e-Devlet Kapısı veya yüz yüze kanallar vasıtasıyla da kimlik doğrulama işleminin yapılabileceğini açıkça belirtmekle yükümlü kılınmıştır. Ayrıca diğer yöntemlerde de özel nitelikli kişisel veri elde ediliyorsa bu yöntemlerde de işletmeci/hizmet sağlayıcılar KVKK uyarınca aydınlatma ve açık rıza alma yükümlülüğünü yerine getirmekle yükümlü kılınmıştır.

Bununla birlikte Yönetmelik, işletmeci/hizmet sağlayıcıları, başvuru sahiplerinin kimlik doğrulama verilerinin bulunduğu sistemleri şifreli ve diğer kompleks teknik yöntemlerle muhafaza etmekle ve ilgili teknik ve idari tedbirleri almakla yükümlü kılmıştır.

Kimlik doğrulama yöntemlerinde kullanılacak olan özel teknikler Yönetmelik’in ekinde açıklanmıştır. Bununla beraber Yönetmelik’te yapılan tüm işlemlerin kayıt altına alınacağı ve elde edilen verilerin yalnızca idari ve adli makamların süreçleri ile başvuru işlemi yapan başvuru sahibinin kimlik doğrulaması amacıyla kullanılacağı ve verilerin ilgili mevzuatta yer alan saklama süreleri boyunca saklanacağı hüküm altın alınmıştır.

Islak imza veya güvenli elektronik imza ile imzalanan belgeler hariç olmak üzere söz konusu Yönetmelik’in yürürlüğe girdiği tarihten önce yapılmış olan Başvuru İşlemleri için geçici hüküm getirilmiştir. Buna göre Yönetmelikte, elektronik kalem marifetiyle elde edilen basınç, ivme ve benzeri nitelikleri haiz kişisel verileri (biyometrik imza) içeren elektronik belgelere ilişkin idari ve adli süreçlerde itiraz halinde ispat yükü işletmeci/hizmet sağlayıcıya yüklenirken bundan sonraki Başvuru İşlemleri’nde biyometrik imza kullanılmaması için gerekli tedbirleri alma hususunda işletmeci/hizmet sağlayıcılar yükümlü kılınmıştır. Ayrıca işletmeci/hizmet sağlayıcılar halihazırda ellerinde mevcut bulunan elektronik belgeleri Yönetmelik’in yürürlüğe girmesini takiben 3 ay içinde e-Devlet kapısının sunmuş olduğu bilgilendirme sistemine iletmekle yükümlüdür.

Söz konusu Yönetmelik ile belirlenen yükümlülüklerin yerine getirilmemesi halinde işletmeci/hizmet sağlayıcılar hakkında 12.000 TL’den 75.000 TL’ye kadar veya BTK İdari Yapıtımlar Yönetmeliği’ne göre işletmeci/hizmet sağlayıcının bir önceki takvim yılındaki net satışlarının yüzde üçüne (%3) kadar idari para cezası uygulanacaktır. Ayrıca idari para cezasını gerektiren eylemlerin işlendikleri tarihten itibaren geriye doğru üç yıl içinde üçüncü kez işlenmesi halinde tüzel kişinin faaliyet izninin iptaline karar verilebileceği öngörülmüştür.