Gümrük Yönetmeliği’nde Yapılan Değişiklik ile Menşe İspatı Sorunu Çözülüyor

01.04.2020 tarih ve 31086 sayılı Resmî Gazete ile Gümrük Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik yayımlanmıştır. Söz konusu yönetmelik ile Gümrük Yönetmeliği’nde eşyanın menşeinin tevsikine ilişkin hüküm altına alınan bazı maddelerde birtakım değişiklikler yapılırken bahsi geçen değişikliklere ilaveten Geçici 16. madde eklenmiştir.

Değişiklik 1 (3. Madde)

Gümrük Yönetmeliği’nin 38. maddesinin ilk fıkrasında halen “ticaret politikası önlemlerine tabi eşyanın”, önlem uygulanan ülke menşeili olmadığının ispatı için menşe şahadetnamesinin ibrazı aranırken; ikinci ve üçüncü fıkralar esaslı olarak değiştirilmiştir. İlgili maddede yapılan değişiklik sonrasında;

• Menşe şahadetnamesinin sonradan ibraz edileceğinin beyannamede belirtilmiş olması halinde ilave gümrük vergisi veya ek mali yükümlülük tutarının nakit teminata bağlanması suretiyle usulüne uygun bir menşe şahadetnamesi ibrazı için 6 aylık süre verilirken;
• Buna ilaveten ilave gümrük vergisi veya ek mali yükümlülük tutarının nakit teminata bağlanmasının yanı sıra ithalat aşamasında beyan edilerek ödenmesi halinde de menşe şahadetnamesinin beyannamenin tescil tarihinden itibaren 6 aylık yasal süresi içerisinde ibraz edilebileceği kabul edilmiştir.

Değişiklik 2 (14. Madde)

Başka bir değişiklikle, 205. maddede, önlem kararı alınan ülke menşeli olduğu beyan edilen eşyanın serbest dolaşıma girişinde menşe şahadetnamesinin aranmayacağına ilişkin açık hükme istisna olarak,

• Söz konusu eşyanın aynı zamanda birden fazla ticaret politikası önlemi, ilave gümrük vergisi veya ek mali yükümlülük gibi diğer mali yükümlülüklere tabi olması VEYA
• Aynı düzenleme kapsamında ülkesine göre farklı oranların belirlenmiş olması

halinde menşe şahadetnamesinin ibraz edilmesi gerektiği; aksi takdirde, belirlenen en yüksek tutar esas alınarak tahsilatın yapılacağı hüküm altına alınmıştır.

Geçiş Hükmü (Geçici Madde 16)

Yukarıda anılan değişikliklere ilaveten, Gümrük Yönetmeliği’ne, eşyaların menşeini tevsik eden belgelerin sonradan ibrazına ilişkin geçiş hükmü niteliğinde olan, Geçici 16. madde eklenmiştir. Söz konusu madde ile,

• Avrupa Birliği ülkelerinden A.TR dolaşım belgesi eşliğinde gelen VE
• 01.04.2020 tarihinden (ilgili maddenin yürürlüğe girmesinden) önce beyannamesi tescil edilmiş olan

eşyanın Avrupa Birliği menşeli olduğunu tevsik eden menşe şahadetnamesinin veya tedarikçi beyanının, bahsi geçen maddenin yürürlük tarihi olan 01.04.2020 tarihinden itibaren 6 aylık süre içerisinde Gümrük İdaresine ibraz edilebileceği kabul edilmiştir.

Bu düzenleme ile gümrük yükümlülerine geçmişte halihazırda tescil edilmiş beyannameleri ile ilgili de 6 ay içinde menşe şahadetnamesi veya tedarikçi beyanının sunulması imkanı getirilmiştir.

Ayrıca, Gümrükler Genel Müdürlüğü’nün 31.03.2020 tarih ve 53586733 sayılı dağıtımlı yazısı uyarınca, Dünya Sağlık Örgütü tarafından pandemi olarak nitelendirilen COVİD-19 salgını nedeniyle menşe şahadetnamelerinin temini ve ibrazı konusunda birtakım güçlükler yaşanmış olup söz konusu durum mücbir sebep olarak nitelendirilmiştir. Bu çerçevede, Gümrük Yönetmeliği’nin 38. maddesinde bahsi geçen 6 aylık süre yükümlüler tarafından herhangi bir başvuruya gerek olmaksızın 01.02.2020 tarihi ile 30.06.2020 tarihi arasında durdurulmuş; söz konusu sürenin 01.07.2020 tarihinden itibaren işlemeye devam edeceği belirtilmiştir.