16 Ocak 2020 tarihli İhracat Genelgesi’nin (“Genelge”) “İhracat Bedellerinin Merkez Bankasına Satışı” başlıklı Ek 1. maddesinin uygulama esaslarını belirlemek üzere “İhracat Genelgesinin Ek 1’inci Maddesi Kapsamında Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasına Yapılacak Döviz Satışına İlişkin Uygulama Talimatı” (“Uygulama Talimatı”) Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (“TCMB”) tarafından 3 Ocak 2022 tarihinde yayımlandı ve yürürlüğe girdi.
Uygulama Talimatı metnine bu linkten ulaşabilirsiniz.
6 Kasım 2018 tarihli Mülga İhracat Genelgesi’nde ihracatçının ihracat bedellerinin en az %80’ini bir bankaya satması gerekliliği düzenlenmiş idi. Genelge’nin Ek 1 maddesinde ise İhracat Bedeli Kabul Belgesi (“İBKB”)’ye veya Döviz Alım Belgesi (“DAB”)’ne bağlanan ihracat bedellerinin %25'inin ilgili belgeleri düzenleyen bankaya ve akabinde banka tarafından TCMB’ye satılması gerekliliği düzenleniyor. Uygulama Talimatı ile TCMB’ye yapılacak satışın hangi esaslara dayanılarak yapılacağı hüküm altına alındı.
Uygulama Talimatı çerçevesinde İBKB’ye ve DAB’ye bağlanan ihracat bedeli dövizin %25’inin bankalar tarafından, belgelerin düzenlendiği tarihteki işlem kuru üzerinden TCMB’ye satılması gerektiği düzenlendi. İşlem kuru ise, TCMB tarafından saat 10:00, 11:00, 12:00, 13:00, 14:00 ve 15:00’de ilan edilen ve İBKB veya DAB’a bağlanan ihracat bedeli dövizin Türk Lirasına çevrildiği saat itibarıyla en son açıklanmış olan döviz alış kuru olarak tanımlandı. İlgili bankalar nezdinde TCMB adına yalnızca ABD Doları, Euro ve İngiliz Sterlini hesaplarının açılacağı ve bankaların ihracatçılardan satın aldığı dövizleri saat 17.00’ye kadar TCMB’ye bildirmesi ve TCMB adına açılan bu hesaplara aktarması gerektiği hüküm altına alındı.
Uygulama Talimatı kapsamında gerçekleştirilecek her türlü işlemin, suç gelirlerinin aklanması ve terörün finansmanının önlenmesine ilişkin ulusal ve uluslararası standartlara uygun gerçekleştirildiğine dair kontrolün bankalarca yapılacağı ve bankaların, Uygulama Talimatı kapsamında gerçekleştirilen işlemlerde bu standartların ihlal edildiğini tespit etmesi durumunda durumu derhal TCMB'ye bildireceği düzenlendi.