Kripto Varlıklara İlişkin Yapılması Planlanan Düzenlemeler

Yapılan açıklamalar çerçevesinde yapılmasının düşünüldüğü düzenlemelerden anlayışımızı aşağıdaki gibi özetleyebiliriz:

• Kanun’a kripto varlıkların tanımı eklenecek

Yapılması planlanan değişiklikler çerçevesinde, Kanun’a; cüzdan, kripto varlık, kripto varlık alım satım platformu (“Platform”), kripto varlık hizmet sağlayıcı, kripto varlık saklama hizmeti tanımları eklenecek. Bu kapsamda, kripto varlıklar, dağıtık defter teknolojisi veya benzer bir teknoloji kullanılarak sanal olarak oluşturulup saklanabilen, dijital ağlar üzerinden dağıtımı yapılan ve değer veya hak ifade edebilen gayri maddi varlıklar olarak tanımlanacak. Kripto varlık hizmet sağlayıcıları ise Platform’ları, kripto varlık saklama hizmeti sağlayan kuruluşları ve kripto varlıklarla ilgili olarak hizmet sağlamak üzere Kanun’a dayanılarak yapılacak olan düzenlemelerde belirlenecek kuruluşları ifade edecek şekilde tanımlanacak.

• Platformlar da dahil olmak üzere kripto varlık hizmet sağlayıcılarının kuruluş ve faaliyet izni alması gerekecek

Platform'ların kurulabilmesi ve faaliyete başlaması için Sermaye Piyasası Kurulu’ndan (“SPK”) izin alınması gerekecek. İkincil düzenleme yürürlüğe girene kadar, halihazırda Platform olarak faaliyet gösterenler faaliyetlerine devam edebilecek. Ancak yeni Platform kurulamayacak. İkincil düzenlemeler yürürlüğe girdikten sonra, Kanun’daki düzenlemelerin yürürlüğe girdiği tarih itibariyle Platform olarak faaliyet gösterenler, ikincil düzenlemede belirlenen süre içerisinde SPK’ya faaliyet izni almak üzere başvurmak zorunda olacaklar.

• Kanun’da yer alan kripto varlık düzenlemelerine aykırı hareket eden kişiler için çeşitli tedbir ve yaptırımlar uygulanacak

İzin almaksızın kripto varlık hizmet sağlayıcısı olarak faaliyet yürüttüğü tespit edilen gerçek kişiler ve tüzel kişilerin yetkilileri üç yıldan beş yıla kadar hapis ve beş bin günden on bin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılacak.

Yurt dışında yerleşik Platformlar tarafından Türkiye’de yerleşik kişilere yönelik faaliyette bulunulması izinsiz kripto varlık hizmet sağlayıcılığı olarak değerlendirilecek. Yurt dışında yerleşik Platformlar tarafından Türkiye’de iş yeri açılması, Türkçe internet sitesi oluşturulması, sunulan kripto varlık hizmetlerine ilişkin olarak doğrudan ve/veya Türkiye’de yerleşik kişi ya da kurumlar aracılığıyla tanıtım ve pazarlama faaliyetlerinde bulunulması durumlarından herhangi birinin varlığı halinde faaliyetlerin Türkiye’de yerleşik kişilere yönelik olduğu kabul ediliyor olacak. Yurt dışında yerleşik Platform’ların, Türkiye’de yerleşik kişilere yönelik bu faaliyetlerini değişikliklerin yürürlüğe girdiği tarihi takip eden 1 ay içerisinde sonlandırması gerekecek.

Kripto varlık hizmet sağlayıcının zimmet suçu (örn: kripto varlıkları kendisinin ya da başkasının zimmetine geçirmesi) işlediği tespit edilen yönetim kurulu başkan ve üyeleri, diğer mensupları, hukuken veya fiilen yönetim veya kontrolünü elinde bulundurmuş olan gerçek kişi ortaklarının müşterilere verdikleri zararla sınırlı olarak zimmete geçirildiği tespit edilen tutardan öncelikli olarak karşılanmasını sağlamak amacıyla şahsi sorumlulukları yoluna gidilerek, SPK’nın talebi üzerine doğrudan şahsen iflaslarına mahkemece karar verilebilecek.

• Müşterilere ait nakitler ve kripto varlıklar, kripto varlık hizmet sağlayıcıların malvarlığından ayrı olacak

Müşterilere ait nakitler ve kripto varlıklar, kripto varlık hizmet sağlayıcıların malvarlığından ayrı olacak ve kayıtlar da buna uygun olarak tutulacak. Müşterilerin kripto varlık hizmet sağlayıcıları nezdinde bulunan nakit ve kripto varlıkları, kripto varlık hizmet sağlayıcılarının borçları nedeniyle, kripto varlık hizmet sağlayıcılarının mal varlığı ise müşterilerin borçları nedeniyle kamu alacakları için olsa dahi haczedilemeyecek, müşterilerin ayrıca yazılı ön izni olmaksızın rehnedilemeyecek, iflas masasına dâhil edilemeyecek ve üzerlerine ihtiyati tedbir konulamayacak.

• Kitle fonlaması yöntemi ile kripto varlıkların satış ve dağıtımının yapılması mümkün hale getirilecek

SPK, dağıtık defter teknolojisini veya benzer bir teknolojik altyapıyı geliştiren, değeri bu teknolojiden ayrıştırılamayan nitelikte olan ve Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu’nun (TÜBİTAK) belirleyeceği usul ve esaslar çerçevesinde onayladığı kripto varlıkların satış ya da dağıtımının, ortaklığa veya borçlanmaya tabi olmaksızın kitle fonlaması yöntemiyle halktan para toplanması suretiyle yapılması konusunda belirleme yapmaya yetkili kılınacak.

• Kripto varlıklarını kendi cüzdanlarında bulundurmayı tercih etmeyenler için kripto varlıkların yetkili banka veya kuruluşlar tarafından saklanacağı düzenlenecek

Platform’ların müşterilerine ait kripto varlıkların, müşterilerin kendi cüzdanlarında bulundurulmasının esas olduğu ve müşterilerin kripto varlıkları kendi cüzdanlarında bulundurmamaları sebebiyle uğrayabilecekleri kayıpların, kripto varlık hizmet sağlayıcılarının sorumlulukları ile ilgili haller saklı kalmak kaydıyla, müşterilerin sorumluluğunda olduğu düzenlenecek.

Müşterilerin kendi cüzdanlarında bulundurmayı tercih etmedikleri kripto varlıklara ilişkin saklama hizmetini, yetkili bankalar ve SPK tarafından belirlenecek diğer kuruluşlar verebilecek. Ayrıca, müşterilere ait nakitlerin bankalarda tutulmasının esas olduğu düzenlenecek.

• Kripto varlık hizmet sağlayıcılarının mali denetimi ve bilgi sistemleri denetimi SPK tarafından bu hususta yetkilendirilmiş bağımsız denetim kuruluşlarınca yapılacak

Kripto varlık hizmet sağlayıcılarının mali denetimi ve bilgi sistemleri denetimi SPK tarafından ilan edilen listede yer alan bağımsız denetim kuruluşlarınca yapılacak. Kripto varlık hizmet sağlayıcılarının bilgi sistemleri denetimine ilişkin ilave usul ve esaslar SPK tarafından belirlenecek.