Vergi İncelemelerinde Uyulacak Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik’te Yapılan Değişiklikler

26 Ekim 2021 tarihli Resmî Gazetede yayımlanan 7338 sayılı Kanun’la, diğer düzenlemeler yanında; bazı istisnalar dışında vergi incelemesinin inceleme elemanının dairesinde yapılmasına, vergi incelemesine başlama tarihine ve prosedürüne ilişkin düzenlemeler yapılmıştır.

28 Haziran 2022 tarihli Resmî Gazetede yayımlanan Vergi İncelemelerinde Uyulacak Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelikle, başta 7338 sayılı Kanun’la yapılan düzenlemelere ilişkin konular olmak üzere bazı düzenlemeler yapılmıştır.

Aşağıda 7338 sayılı Kanun’la yapılan değişiklikler hatırlatılmış, Yönetmelikte yapılan değişiklikler özetlenmiştir.

1. 7338 Sayılı Kanun’la Yapılan Düzenlemeler

7338 sayılı Kanun’la Vergi Usul Kanunu’nun 139 ve 140. maddelerinde yapılan değişiklikler özetle aşağıdaki gibidir: 

• Vergi incelemesinin kural olarak inceleme elemanının dairesinde yapılması öngörülmüştür. Yapılan düzenlemeye göre inceleme istisnai olarak mükellefin işyerinde yapılacak, incelemenin dairede yapılması, incelemeye tabi olanın iş yerinde tespit yapılmasını ve çalışmalarda bulunulmasını engellemeyecektir. 
• Vergi incelemesine başlama tarihi ve prosedürü değiştirilmiştir. Düzenlemeye göre incelemeye başlamada mükellef tarafından tutanak imzalanmayacak, incelemeye başlandığı müfettiş tarafından mükellefe yazıyla bildirilecektir.

Vergi Usul Kanunu’nun 139 ve 140. maddelerinde yapılan değişiklikler, 01.07.2022 tarihinde yürürlüğe girecektir. 

2. Yönetmelikte Yapılan Değişiklikler

a) İşe ve İncelemeye Başlama Süreleri

Yönetmelikte yapılan değişikliklerle, vergi incelemesi yapmaya yetkili olanların; 

• İşe başlama süresi 10 günden 5 güne, 
• İncelemeye başlama süreleri ise bir aydan 15 güne,

indirilmiştir.

b) İşe Başlama Bildirimi ve İncelemeye Başlama Tarihi

7338 sayılı Kanun’la Vergi Usul Kanunu’nun 140. maddesinde yapılan değişiklik gereği, vergi incelemesine, vergi incelemesi yapmaya yetkili olanlar tarafından düzenlenecek “İncelemeye Başlama Bildirimi” ile başlanması yönünde Yönetmelikte değişiklik yapılmıştır.

Yönetmeliğe göre incelemeye başlama tarihi, incelemeye başlama bildiriminin düzenlendiği tarihtir.

c) Elektronik Defter ve Belgelerin İbrazı

Yönetmeliğin “Defter ve Belgelerin Alınması” başlıklı 12. maddesinde yapılan değişiklikle, mükelleflerin, elektronik olarak tutulmasına izin verilen defter ve belgeleri Bakanlık tarafından oluşturulan sistemi kullanmak suretiyle elektronik ortamda ibraz etmesi öngörülmüştür.

Maddeye eklenen iki fıkra hükmüyle de diğer defter ve belgelerin teslim alınmasına ilişkin düzenleme yapılmıştır.

d) İncelemenin Yapılacağı Yer

Yukarıda da belirtildiği üzere, 7338 sayılı Kanun’la Vergi Usul Kanunu’nda yapılan değişiklikle, vergi incelemesinin kural olarak inceleme elemanının dairesinde yapılması öngörülmüştür.

Bu düzenleme çerçevesinde Yönetmelikte;

• Vergi incelemeleri esas itibarıyla dairede yapılacağı,
• İncelemeye tabi olanın defter ve belgelerini ibraz etmesinin kendisinden yazılı olarak isteneceği, 
• İstenilen defter veya belgeleri belli edilen zamanda mazeretsiz olarak getirmeyenlerin, bunları ibraz etmemiş sayılacağı, haklı bir mazeret gösterenlere ise defter ve belgelerini daireye getirmeleri için uygun bir süre verileceği, 
• İncelemenin dairede yapılmasının, iş yerinde tespit yapılmasına ve çalışmalarda bulunmasına engel olmayacağı,
• Mükellef ve vergi sorumlusunun yazılı olarak talepte bulunması ve iş yerinin müsait olduğunun tespit edilmesi halinde, incelemenin iş yerinde de yapılabileceği

yönünde değişiklikler yapılmıştır.

e) İnceleme Tutanakları

Yönetmeliğin 16. maddesinde yapılan düzenlemeyle, incelemenin dairede yapıldığı durumlarda, inceleme tutanaklarının nerede imza edileceği belirlenmiştir.

Düzenlemeye göre tutanaklar; 

• İncelemenin dairede yapıldığı durumlarda, nezdinde inceleme yapılanın işyeri adresi, işyeri adresinin bulunmaması halinde ikametgâh adresi ile vergi incelemesi yapmaya yetkili olanın çalışma yerinin aynı ilde bulunmaması halinde;, nezdinde inceleme yapılanın işyeri adresi, işyeri adresinin bulunmaması halinde ikametgâh adresinin bulunduğu ildeki dairede imza edilecektir. 
• Nezdinde inceleme yapılanın talep etmesi halinde vergi incelemesi yapmaya yetkili olanın sürekli çalışma yerindeki dairede de imzalanabilecektir.

f) Elektronik Defter-Belgelerin Sistemden Silinmesi

Yönetmeliğin 22. maddesine eklenen bir hükümle, elektronik ortamda sisteme yüklenerek ibraz edilen elektronik defter ve belgelerin sistemden silinmesine ilişkin belirleme yapılmıştır.

Yapılan düzenlemeye göre, Bakanlık tarafından oluşturulan sistem üzerinden ibraz edilen elektronik defter ve belgeler, ilgili rapor değerlendirme komisyonunun rapora ilişkin nihai değerlendirmesini müteakip en geç otuz gün içerisinde sistemden silinecektir.

İlgili Yönetmelik metnine aşağıdaki bağlantı yardımıyla ulaşabilirsiniz.

• Vergi İncelemelerinde Uyulacak Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik