Yatırım Fonlarına İlişkin Yeni Düzenlemeler Getirildi

Yapılan değişikliklere ve getirilen yeni düzenlemelere ilişkin özet açıklamalarımız aşağıda yer almaktadır:

_{Serbest şemsiye fona bağlı olarak ihraç edilecek fon sayısına ilişkin kısıtlama getirildi}

• Yatırım Fonu Rehberi’ne getirilen yeni düzenleme ile bir portföy yönetim şirketinin kurucusu olduğu serbest şemsiye fona bağlı olarak ihraç edilecek fonların (özel fonlar hariç) sayısının portföy yöneticisi ve portföy yöneticisi yardımcısı sayısının toplamının 3 katını aşamayacağı belirtilmiştir. Ayrıca her bir portföy yöneticisine bağlı en fazla 3 adet portföy yöneticisi yardımcısının bu hesaplamaya dahil edilebileceği ifade edilmiştir.
• Söz konusu yeni düzenlemenin yürürlüğe girme tarihi 12.10.2023 olarak belirlenmiş olup bu düzenleme bu tarihten sonra SPK’ya yapılan serbest fon katılma payı ihraç başvurularında dikkate alınacaktır. Portföy yönetim şirketlerinin bu düzenlemeye en geç 31.03.2024 tarihine kadar uyum sağlaması gerekmektedir.

_{Yatırım Fonu unvanlarında kullanılabilecek ve kullanılamayacak ifadelere ilişkin değişiklik yapıldı}

• Yatırım Fonu Rehberi’nde yapılan değişiklik öncesinde yatırım fonlarının unvanlarında “büyüme” ibaresinin kullanılamayacağı belirtilmekteydi. Yapılan değişiklikle fon unvanlarında bu ibarenin kullanımının önü açılmış oldu.
• Yatırım Fonu Rehberi’nde yapılan bir diğer değişiklik ile değişken fonların ve fon sepeti fonlarının unvanlarına fonun risk değerini yansıtan bir ibarenin eklenebileceği belirtilmiştir.

_{Para piyasası serbest fonlarda alım satım emirlerinin en son ilan edilen birim pay fiyatı üzerinden gerçekleşmesine ilişkin düzenleme yapıldı}

• Yatırım Fonu Rehberi’nde yapılan değişiklik öncesinde “kısa vadeli serbest fonlar”da alım satım emirlerinin en son ilan edilen birim pay fiyatı üzerinden gerçekleştirilebileceği belirtilmekteydi. Değişiklik ile “para piyasası serbest fonlar”da da alım satım emirlerinin en son ilan edilen birim pay fiyatı üzerinden gerçekleştirilebileceği ifade edilmiştir. Diğer bir deyişle değişiklikle birlikte mevcut uygulama ile uyumlu olacak şekilde para piyasası serbest fonların da geri fiyat uygulamasına konu edilebileceği düzenlenmiştir.

_{Serbest fonlarda yatırımcı sayısının 10 ve altına düşüp düşmediğine ilişkin kontrolün aylık bazda gerçekleştirilmesi gerektiği belirtildi.}

• Yatırım Fonu Rehberi’nde yapılan değişiklik ile unvanında “özel” ibaresi yer almayan ve Türkiye Elektronik Fon Alım Satım Platformu’nda (“TEFAS”) işlem görmeyen serbest fonlara ilişkin olarak SPK’nın ihraca ilişkin izin yazısının verildiği ayı takip eden 3. ayın sonundan başlayarak her ay sonu itibarıyla, fon yatırımcı sayısına ilişkin olarak portföy saklayıcısı tarafından kontrol yapılacağı ve kontrol yapılan aylık dönemde 15 gün ve daha fazla süre ile yatırımcı sayısının 10 ve daha az olması halinde en geç 5 iş günü içerisinde fonun kurucusuna ve SPK’ya bilgi verileceği belirtilmiştir. Söz konusu kontrol 12.10.2023 öncesinde ihraç edilen tüm fonlar için 31.03.2024 tarihinden itibaren yapılacaktır.
• Yapılan değişiklik ile ayrıca portföy saklayıcısı tarafından SPK’ya bildirim yapılmasını takip eden en geç 10 iş günü içerisinde ilgili fonun kurucusu tarafından fonun özel fona dönüştürülmesi, başka bir fon ile birleştirilmesi, TEFAS’ta işlem görmesi veya tasfiye edilmesi talebiyle SPK’ya başvuru yapılması gerektiği belirtilmiştir.

_{“Döviz serbest fon”lara ilişkin yeni değerleme esasları getirildi}

• Yatırım Fonu Rehberi’ne getirilen yeni düzenleme ile serbest fonların yabancı para cinsinden yükümlülüklerinin Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (“TCMB”) tarafından ilgili yabancı para için belirlenen döviz satış kuru ile çarpılması suretiyle değerlenmesi gerektiği hatırlatılmış olup, unvanında “döviz” ibaresi yer alan serbest fonlar tarafından, yatırımcıların döviz cinsinden ihraç edilen fon katılma payı iadesi nedeniyle oluşan yükümlülüklerin, satış talimatının gerçekleştirileceği gün itibarıyla fon portföyünde ödemeyi karşılayacak tutarda döviz cinsinden yeterli nakdin hazır bulundurulması kaydıyla, TCMB tarafından ilgili yabancı para için ilan edilen döviz alış kuru ile değerlenmesi de mümkün kılınmıştır.
• Söz konusu yeni düzenlemede ayrıca ilgili şekilde değerleme yapılan fon portföyünde satış talimatının gerçekleştirileceği gün itibarıyla yeterli döviz cinsinden nakdin bulunmaması halinde döviz alımına bağlı oluşan kur farkı giderinin ilgili fonun kurucusu tarafından karşılanacağı belirtilmiştir.

_{Yatırım fonlarının pay satış bilgi formu düzenlenmesini gerektiren durumlara ilişkin değişiklik yapıldı}

• Yatırım Fonu Rehberi’nde yapılan değişiklikten evvel Yatırım Fonu Rehberi’nde 21.03.2023 tarihi öncesinde VII-128.1 sayılı Pay Tebliği’nde (“Pay Tebliği”) belirtilen kişilerden özel emir yoluyla veya Toptan Satışlar Pazarı’nda satın alınarak, bu kişilerin yatırımcısı olduğu serbest fonların portföyüne dahil edilen ortaklık paylarının, herhangi bir 12 aylık dönemde ortaklık sermayesinin %10’unu aşan oranda borsada satılacak olması halinde satış öncesinde yatırım fonu adına fonun kurucusu tarafından pay satış bilgi formu düzenleneceği belirtilmekteydi. Yatırım Fonu Rehberi’nde yapılan değişikle, söz konusu %10’luk oran ifadesi kaldırılarak Kurul düzenlemelerinde yer alan oranı aşan oranın esas alınacağı belirtildi. Böylece, Yatırım Fonu Rehberi’nin VII-128.1 sayılı Pay Tebliği’nin pay satış bilgi formu düzenlenmesine ilişkin hükümleri ve bu konuyla ilgili SPK ilke kararlarıyla uyumu sağlanmıştır.

_{Emeklilik yatırım fonlarının portföylerine ilişkin hususlarda bazı değişikler yapıldı}

• Emeklilik Fonu Rehberi’nde yapılan değişiklik öncesinde borçlanma araçları fonlarında fon portföyünün en az %80’inin devamlı olarak yerli ve/veya yabancı kamu ve/veya özel sektör borçlanma araçları ile kamu borçlanma araçlarının konu olduğu ters repodan oluşması gerektiği belirtilmekteydi. Değişiklikle birlikte yerli kamu ve özel sektör kira sertifikalarının da söz konusu asgari %80’lik oran dahilinde portföye dahil edilebileceği ifade edildi.
• Emeklilik Fonu Rehberi’nde yapılan değişiklik öncesinde para piyasası fonlarında portföyün günlük olarak hesaplanan ağırlıklı ortalama vadesinin en fazla 45 gün olması gerektiği belirtilmekteydi. Değişiklikle birlikte 45 günlük bu süre 60 güne çıkartılmıştır.

_{Emeklilik yatırım fonlarının unvanlarında kullanılamayacak ifadeler belirlendi}

• Emeklilik Fonu Rehberi’ne getirilen yeni düzenleme ile emeklilik yatırım fonlarının unvanlarında hiçbir surette “gelecek, performans, getiri, küresel, odak, global” gibi yatırım stratejisini yansıtmayan subjektif ifadelere yer verilemeyeceği belirtilmiştir.

_{Fon sepeti emeklilik yatırım fonlarının portföylerine dahil edilecek yatırım fonu katılma payı veya borsa yatırım fonu katılma payı adedinin belirlenmesinde hangi tarihin esas alınacağı netleştirildi}

• Emeklilik Yatırım Fonlarının Kuruluş ve Faaliyetlerine İlişkin Esaslar Hakkında Yönetmelik çerçevesinde fon sepeti emeklilik yatırım fonlarında fon portföyüne alınan yatırım fonu katılma payları veya borsa yatırım fonu katılma payları, bu payları çıkaran fonun toplam pay sayısının %20’sini aşamamaktadır. Emeklilik Fonu Rehberi’ne getirilen yeni düzenleme ile söz konusu 20’lik oranın hesaplanmasında yatırım fonlarının fon portföyüne dahil edildiği tarihte tedavülde bulunan fon katılma payı sayısının esas alınacağı belirtilmiştir. Yapılan değişiklikle birlikte emeklilik yatırım fonlarının kontrolü dışında, yatırım yapılan yatırım fonunun tedavüldeki pay sayısının da azalabileceği dikkate alınarak Yönetmelik’teki oran şartının söz konusu fona yatırım anında sağlanması yeterli kabul edilmiş ve takip eden dönemler için herhangi bir şart getirilmemiştir

_{Emeklilik fonları portföyüne darphane sertifikalarının alınmasına ilişkin esaslar belirlendi}

• Emeklilik Fonu Rehberi’ne getirilen yeni düzenleme ile darphane sertifikalarının altına dayalı sermaye piyasası aracı niteliğinde olduğu ve emeklilik yatırım fonları tarafından darphane sertifikasına altına dayalı sermaye piyasası araçları için izahnamede belirlenen yatırım sınırlamaları dahilinde yatırım yapılabileceği belirtilmiştir.

_{Emeklilik yatırım fonlarının opsiyon sözleşmelerine taraf olabileceği durumlar netleştirildi}

• Emeklilik Fonu Rehberi’ne getirilen yeni düzenleme ile emeklilik yatırım fonlarının borsada ve borsa dışında opsiyon satıcısı olarak opsiyon sözleşmesine taraf olamayacakları ifade edilmiştir. Emeklilik yatırım fonlarının alıcı olarak taraf olduğu opsiyon sözleşmelerinde ise ilgili sözleşmenin vadesinden önce satılmasının mümkün olduğu belirtilmiştir.

_{İhbarlı fonlarda nemalandırmanın nasıl yapılacağına açıklık getirildi}

• Değişiklik öncesinde ihbarlı fonlarda (diğer bir deyişle, pay alım satım emirlerinin, emrin verilmesini takip eden ilk hesaplamada bulunacak pay fiyatı üzerinden yerine getirildiği fonlar) pay alım talimatı karşılığında tahsil edilen bedelin nasıl nemalandırılacağına ilişkin net bir düzenleme bulunmuyordu. Emeklilik Fonu Rehberi’ne getirilen yeni düzenleme ile söz konusu bedellerin, unvanında “para piyasası” ve “kısa vadeli” ibaresi yer alan fonlar veya ters repoda nemalandırılacağı belirtilmiştir.