Yurtiçi Giderler

Gümrük Vergisi, Türkiye Gümrük Bölgesine getirilen eşyanın gümrük kıymetine göre hesaplanır. 4458 Sayılı Gümrük Kanunu’nun 24 üncü maddesine göre ithal eşyasının gümrük kıymeti, eşyanın satış bedelidir. Satış Bedeli, Türkiye'ye ihraç amacıyla yapılan satışta bahse konu Kanunun 27 nci (ilave edilecek unsurlar) ve 28 inci (dahil edilmeyecek unsurlar) maddelere göre gerekli düzeltmelerin de yapıldığı, fiilen ödenen veya ödenecek fiyattır. Bu doğrultuda, Türkiye Gümrük Bölgesine ithalatlarda eşyanın gümrüğe beyanı eşyanın CIF değeri (Eşya Bedeli + Sigorta Bedeli + Navlun ücreti + Yurtdışına eşya ile ilgili yapılan giderler) üzerinden yapılır. 

3065 Sayılı KDV Kanunun, “İthalatta Matrah” başlıklı 21 inci maddesine göre; ithalatta, KDV matrahı ise aşağıda yer alan unsurların toplamından oluşmaktadır.

a) İthal edilen malın gümrük vergisi tarhına esas olan kıymeti, gümrük vergisinin kıymet esasına göre alınmaması veya malın gümrük vergisinden muaf olması halinde sigorta ve navlun bedelleri dahil (CIF) değeri, bunun belli olmadığı hallerde malın gümrükçe tespit edilecek değeri,

b) İthalat sırasında ödenen her türlü vergi, resim, harç ve paylar,

c) Gümrük beyannamesinin tescil tarihine kadar yapılan diğer giderler ve ödemelerden vergilendirilmeyenler ile mal bedeli üzerinden hesaplanan fiyat farkı, kur farkı.

Bu doğrultuda, beyannamenin tescil tarihinden önce yapılan giderlerden gümrük kıymetine dahil edilmeyenler katma değer vergisi matrahına dahil edilmelidir. Örneğin, eşyanın Türkiye Gümrük Bölgesine getirilmesinden sonra yapılan bazı giderler (boşaltma, depolama, elleçleme, nakliye vb.) gümrük kıymetine dahil olmayan yurtiçi giderlerdir.

Bu kapsamda gümrük kıymetinin dışında kalmış olan yurtiçi gider unsurları, aşağıdaki koşulları taşımaları halinde, ithalatta KDV matrahına dahil edilmelidir. 

• Giderler, gümrük beyannamesinin tescil tarihine kadar yapılan giderlerden olmalıdır. 
• Mükerrer vergilendirme olmaması adına söz konusu giderler vergilendirilmemiş olmalıdır. 

Bu durumda, ithal eşyasına ilişkin ödemelerden beyanname tescil tarihine kadar gerçekleştirilmiş fakat gümrük kıymetine dahil edilmemiş olanlar ithalat beyannamesinin “yurtiçi giderler” bölümünde beyan edilmeli ve KDV matrahına dahil edilmelidir. 

Beyannamenin tescil tarihine kadar yapılan giderlerden gümrük kıymetinin içinde yer alanlar ise ithal eşyanın KDV matrahına dahil olacağı için ayrıca beyan edilmelerine gerek yoktur. 

Ayrıca, 2013/19 sayılı “Yurt İçi Diğer Masraflar” konulu Genelge ile “Kaynak Kullanımı Destekleme Fonu (KKDF)”, “Kültür Bakanlığı Hesabına Yatırılan Kesinti”, “Tahmil-Tahliye”, “Liman Giderleri”, “Ardiye Giderleri”, “Antrepo Giderleri”, “Demuraj (Sürastarya - Bekleme Ücreti)”, “Vinç Hizmet Gideri”, “Gemi İşgaliye Gideri”, “Depolama Giderleri” ve “Banka Masrafları” gibi ödemelerin toplu olarak tek bir kalem altında değil ayrı ayrı beyan edilmesine yönelik bir  düzenleme de yapılmıştır. 

Sonuç olarak, yurtiçi giderler ile ilgili olarak aşağıdaki hususlara dikkat edilmelidir;

• Beyannamenin tescil anına kadar vergilendirilmeyen ve KDV matrahına girmesi gereken ithal eşyasına dair herhangi bir unsurun var olup olmadığı kontrol edilmeli ve konu hakkında muhasebe kayıtlarından beyanname bazında kontrol yapılmalıdır.
• Yurtiçi giderlerin tescilden önce mi yoksa sonra mı yapıldığına dikkat edilmelidir. 
• Yurtiçi giderlerin varsayım üzerinden toplu olarak beyan edilmesi sonucunda olması gerektiğinden fazla vergi ödenmemesi için giderler ayrı ayrı beyan edilmeli ve bu şekilde fazla beyan edilip ödenen bir vergi var ise iadesi istenmelidir.