Deepfake Teknolojisi ​

  • 30 Ocak 2024

19.01.2024 tarihinde Kişisel Verileri Koruma Kurumu (“Kurum”) tarafından Deepfake bilgi notu yayınlanmıştır. İlgili bilgi notunda Deepfake’in tanımına ne için kullanıldığına, kişisel veriler açısından ne gibi tehditler oluşturduğuna, Deepfake’in nasıl tespit edilebileceğine ve bu teknolojiye karşı gerçek kişiler ve tüzel kişilerin neler yapabileceğine ilişkin konular ele alınmıştır.​

Deepfake nedir? ​

Kurum tarafından yayınlanan bilgi notu kapsamında deepfake, yapay zekâ teknikleri kullanılarak insanların yüz ifadelerini, hareketlerini ve seslerini gerçeğe uygun bir şekilde taklit etmek veya değiştirmek amacıyla fotoğrafların, videoların veya seslerin kullanılması olarak tanımlanmıştır.​

Deepfake ne işe yarıyor? ​

Deepfake ile üretilen içerikler sinema sektörü, reklam, kişisel amaçlar gibi alanların yanı sıra, finansal veya siyasal yarar elde etmek, kişileri itibarsızlaştırmak gibi hukuka aykırı amaçlar için kullanılabilmektedir.​

Deepfake ne gibi tehditler oluşturuyor? ​

Ses ve görüntü gibi kişisel verilerin alınıp bir sürece tabi tutularak manipüle edilmesi sonucu gerçek olmayan ama içinde gerçek kişisel veri bulunduran karma bir içerik ortaya çıkmaktadır. Bu sahte içerikle insanları aldatmanın mümkün hale gelir. Dolayısıyla Deepfake içeriklerde kişisel verilere yönelik suç ve kabahatler ortaya çıkmaktadır. ​

Deepfake nasıl tespit edilir? ​

Kurum tarafından yayınlanan bilgi notunda Deepfake içeriğin nasıl anlaşılacağında dair örnek ipucu sorular paylaşılmıştır.​

Dijital ortamda bir içerikle karşılaşan kişilerin bu sorular üzerinden içeriğin gerçek olup olmadığına ilişkin bilgi sahibi olması önerilmektedir. ​

  • Videodaki kişinin doğal olmayan göz hareketler var mı veya göz kırpıyor mu? ​

  • İçerikteki yüz pürüzsüz veya çok kırışık görünüyor mu? ​

  • İçerikteki kişide gözlük varsa gözlükte parlama var mı ya da kişi hareket ettiğinde parlamanın açısı değişiyor mu?​

  • Görüntüdeki kişinin yüz ifadesi söyledikleriyle aynı duyguyu yansıtıyor mu? ​

  • Baş ve vücut birbiriyle uyumlu hareket halinde mi?​

  • Saçlardaki tutamlar birbiriyle uyumsuz ya da donuk mu? ​

  • Dişlerde tüm dişlerin ana hatları var mı?​

  • Yavaşlatıldığında doğal olmayan görüntüler ortaya çıkıyor mu? ​

  • Bir soru sorulduğunda mantıklı bir cevap verebiliyor mu? ​

  • Ses tonunda robotik bir ifade var mı?​

Deepfake teknolojisinin tehditlerine karşı ne yapılmalıdır? ​

Kurum öncelikli olarak dikkat edilmesi gereken hususun kişilerin kişisel veri paylaşımı olduğunu hatırlatmış, Deepfake içerikler için en çok kullanılan kaynak sosyal medya vb. platformları olduğunu belirtmiştir. Bununla birlikte bilgi notunda deepfake içeriklerin varlığı ve tehditleri hakkında bilgi sahibi olmak ve farkındalık oluşturmanın önemine dikkat çekilmiştir. Deepfake videoları tespit etmek için sunulan bazı araçlardan faydalanarak da videoların tespit edilmesi mümkündür.​

Tüzel kişiler bakımından ise, kurumlara ağ ve siber güvenlik operasyonlarını etkili bir şekilde yönetmeleri, merkezi bir raporlama ve izleme birimi oluşturmaları, şirket içi iletişim kanallarını geliştirmeleri ve halka ilişkiler departmanıyla bağlantı halinde olmaları önerilmiştir.​

Kurum teknolojinin beraberinde getirdiği risk ve tehditleri bertaraf etmek için yine teknolojiye ihtiyaç duyulduğunu, bu bağlamda anti-deepfake yazılımların geliştirilebileceğini düşünmektedir.​

Bunun yanı sıra Deepfake ile oluşturulan içerikleri tespit edecek araçların geliştirilmesi, Deepfake videolarının incelenmesi, Deepfake içerikleri orijinal video veya fotoğraf vb. içeriklerden ayırmak için deepfake içeriğinde kullanılan orijinal içeriklerin referans olması için veri tabanlarının oluşturulması, Deepfake teknolojisine ilişkin kullanıcıların farkındalığının artırılması, Deepfake ile gerçekleştirilebilecek siber saldırılara karşı savunma yöntemlerinin geliştirilmesi gibi çeşitli önlemler sıralanmıştır.​

Bizi takip edin: