6446 Sayılı Elektrik Piyasası Kanunu’nda Önemli Değişiklik “Green PPA Modeli”
Özet
5 Temmuz 2022 tarihli ve 31887 sayılı Resmî Gazete’de 7417 Sayılı Devlet Memurları Kanunu ile Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun (Değişiklik Kanunu”) yayımlanarak yürürlüğe girdi. Değişiklik Kanunu ile elektrik depolama yatırımı yapmayı taahhüt eden rüzgâr ve güneş enerjisi yatırımcıları, yapacakları yatırımın gücüne denk gelecek yarışma hükümlerine tabi olmadan lisans alma imkanına sahip olacaklardır.
6446 Sayılı Elektrik Piyasası Kanunu’na Etkileri
Değişiklik Kanunun 56. maddesi uyarınca 6446 Sayılı Elektrik Piyasası Kanunu’nun 7. maddesine aşağıdaki hükümler eklenmiştir.
(10) Elektrik depolama tesisi kurmayı taahhüt eden tüzel kişilere, kurmayı taahhüt ettikleri elektrik depolama tesisinin kurulu gücüne kadar Kurum tarafından rüzgâr ve/veya güneş enerjisine dayalı elektrik üretim tesisi kurulmasına ilişkin önlisans verilir. Bu kapsamdaki üretim tesisleri için Kanunun 7nci maddesinin dördüncü fıkrası hükümleri uygulanmaz. Bu fıkra kapsamında kurulacak tesisler için, önlisans ve lisans verme koşulları ile tadili ve iptali, yükümlülüklerin yerine getirilmemesi hâlinde teminatın irat kaydedilmesi hususları ve bu kapsamda üretilen elektrik enerjisinin depolama tesisi üzerinden sisteme verilmesi dahil, uygulamaya ilişkin usul ve esaslar Kurum tarafından yönetmelikle düzenlenir. Bu fıkra kapsamında kurulacak tesisler 5346 sayılı Kanunun 6ncı maddesi hükümlerinden yararlandırılabilir.
(11) Kısmen veya tamamen işletmede bulunan üretim tesislerinden elektrik depolama tesisi kurmayı taahhüt eden rüzgâr ve/veya güneş enerjisine dayalı elektrik üretim lisansı sahibi tüzel kişilere, kurmayı taahhüt ettikleri elektrik depolama tesisinin kurulu gücüne kadar, lisanslarında belirlenen sahaların dışına çıkılmaması, işletme anında sisteme verilen gücün lisanslarında belirtilen kurulu gücü aşmaması ve TEİAŞ ve/veya ilgili dağıtım şirketinden alınan tadil kapsamındaki bağlantı görüşünün olumlu olması hâlinde kapasite artışına izin verilir. Bu çerçevedeki kapasite artışları için 5346 sayılı Kanunun 6/C maddesinin ikinci fıkrasının birinci cümlesi hükmü uygulanmaz. Bu kapsamda üretilen elektrik enerjisinin depolama tesisi üzerinden sisteme verilmesi dahil, uygulamaya ilişkin usul ve esaslar Kurum tarafından yönetmelikle düzenlenir.”
Bu kapsamda Değişiklik Kanunu ile;
(i) Yatırımcılara, depolama tesisi kurmayı taahhüt ettikleri takdirde, taahhüt edilen depolama tesisinin kurulu gücüne kadar GES ve/veya RES önlisansı verilmesinin önü açılmıştır.
(ii) 6446 Sayılı Elektrik Piyasası Kanunu’nun 7. Maddesi’nin 4. Fıkrası hükümleri uygulanmayacaktır. Bu kapsamda önlisans verilmesi için; ölçüm zorunluluğu ve yarışma yapılmasından muaf tutulmuşlardır.
(iii) Bu kapsamdaki tesislerin ürettiği elektrik YEKDEM’den de faydalanacaktır.
Değişiklik Kanunu öncesinde yenilenebilir enerji proje geliştirme süreçlerinde şebeke yönetimi endişesinden hareketle; Power Purchase Agreement Modeli “PPA Modeli” yerine 13 Mayıs 2021 tarihli ve 30065 sayılı Rüzgâr veya Güneş Enerjisine Dayalı Üretim Tesisi Kurmak Üzere Yapılan Önlisans Başvurularına İlişkin Yarışma Yönetmeliği kapsamında Yenilenebilir Enerji Kaynak Alanı Modeli uygulanmaktaydı. PPA modelinde ise; enerji yatırımcısı ve alıcıları arasında imzalanacak olan sözleşme ile risk paylaşılmakta ve bu kapsamda ilerleme sağlanmaktadır. Değişiklik Kanunu ile enerji piyasasının serbest piyasa koşullarına daha fazla yaklaşarak, elektrik depolama tesisi kurmayı taahhüt eden güneş ve rüzgâr enerji santralleri için PPA modelinin önü açılmıştır.
Sonuç
Avrupa Birliği’nin öncülüğünde ve gelişen yenilenebilir enerji uygulamaları doğrultusunda; Türkiye nezdinde de Değişiklik Kanunu ile önemli bir adım atılmıştır. Bu sebeple dünyada olduğu gibi Türkiye’de de kurumsal PPA’ların sayısının önümüzdeki dönemde hızlıca artması beklenmektedir.
